Để tàu thuyền có thể đi qua những mặt biển đã bị đóng kín băng. Người ta phải
dùng đến sức nặng của các con tàu khổng lồ và khá thô kệch: Tàu phá băng. Vậy
bạn có biết tàu phá băng hoạt động ra sao không?
Nhằm đảm đương nhiệm vụ nặng nhọc này, tàu phá băng phải có cấu trúc đặc
biệt: Đầu tàu được làm theo hình vát, tạo thành góc 20-35 độ so với mặt nước,
giúp nó “bò” lên mặt băng dễ dàng. Hai mặt bên của đầu tàu, đuôi tàu và bụng tàu
đều có những khoang nước rất lớn được dùng như là thiết bị phá băng.
Khi gặp băng, đầu tàu nâng lên và bò trên mặt băng thường lùi về phía sau một
đoạn, sau đó mới mở hết công suất máy lao vào nó. Do công suất động cơ lớn, tốc
độ cao nên cú va chạm này sẽ tạo lực xung kích mạnh làm phá vỡ băng. Động tác
này được lặp lại nhiều lần cho đến khi thành công.
Gặp lớp băng rất dày, một lúc không phá được ngay, những máy bơm nước có công
suất lớn đặt trên tàu sẽ hoạt động, bơm đầy nước vào các khoang chứa ở đuôi tàu,
do đó trọng tâm của tàu chuyển về phía sau, đầu tàu tự nhiên ngóc lên cao. Lúc
này cho thân tàu tiến lên một chút để cho đầu tàu gác lên tầng băng dày, tiếp đó
tháo hết nước ở khoang chứa nước ở đuôi tàu ra, đồng thời bơm đầy nước vào
khoang chứa ở đầu tàu. Như vậy đầu tàu vốn có trọng lượng rất lớn nay lại thêm
trọng lượng của mấy trăm tấn nước ở khoang chứa nên dù lớp băng rất dày cũng bị
phá vỡ. Cứ như vậy tàu phá băng không ngừng tiến lên, mở đường đi trên lớp băng.
Các tàu phá băng của một số nước châu Âu khi phá băng ở Bắc Băng
Dương có lúc đã gặp những tầng băng vừa dày vừa kiên cố và đã xảy ra sự việc
sau: Tàu phá băng bị kẹt trong những tầng băng lớn. Chỉ còn biện pháp lắc đi lắc
lại mới giải thoái được nó. Muốn tàu có thể lắc được, ở hai sườn thuộc phần giữa
của tàu phải thiết kế các khoang nước. Bơm đầy rất nhanh khoang chứa nước một
bên sườn, tàu sẽ nghiêng về một bên, hút nước ở sườn này ra và bơm đầy vào
khoang chứa ở sườn bên kia, tàu sẽ nghiêng về phía ngược lại. Cứ bơm và hút như
vậy, tàu phá băng sẽ lắc đi lắc lại về hai phía phải trái, đến một lúc nào đó
cho tàu chạy hết công suất, tàu sẽ lùi khỏi mặt băng không khó khăn gì.
Tàu phá băng có kết cấu đặc biệt vững chắc. Vỏ bằng thép và thường dày hơn
các loại vỏ tàu khác rất nhiều. Thân tàu to rộng nhưng phần trên thon lại phù
hợp với việc mở đường cho đi cho tàu thuyền tương đối rộng trong lớp băng. Để dễ
dàng tiến, lui, thay đổi phương hướng và dễ lái, thân tàu được thiết kế ngắn (tỉ
lệ giữa chiều dài và chiều rộng của các tàu nói chung là vào khoảng 7 - 9/1, còn
tàu phá băng là 4/1). Do mớn nước sâu nên tàu có thể phá những tầng băng tương
đối dày.
Trang Chính 
